Chắc chắn bạn đã quen với cảm giác cay, ngứa và chảy nước mắt khi cắt hành. Mỗi khi cắt hành tây hoặc hành tím, nước mắt của bạn sẽ chảy giàn giụa và không ngừng. Nhiều người không biết nhìn vào cứ tưởng ta như đang trải qua một câu chuyện buồn nào đó. Vậy tại sao lại có cảm giác này? Bài viết dưới đây sẽ lý giải cho bạn tại sao khi cắt hành ta thường chảy nước mắt, từ đó giúp bạn hiểu được hiện tượng kỳ lạ trên.
Mục Lục
Tại sao khi cắt hành ta thường chảy nước mắt?
Hành là một loại thực vật mà cuộc sống của nó chỉ là sống và sự sinh sản. Để có thể ngăn chặn những loài động vật tham lam đến ăn củ của mình thì hành giải phóng ra những hóa chất cay dễ bay hơi. Những hoá chất này sẽ khiến mắt của kẻ thù sưng lên.
Hành được biết đến là một loại cây lưu niên thuộc họ của Allium. Điều này có nghĩa trong những năm đầu tiên của vòng đời, hành sẽ hình thành một kho dự trữ năng lượng. Theo đó, những năm tiếp, nhờ kết hạt và nở hoa, cây hành sẽ phát tán sự sống. Chính vì vậy, để khỏi bị tấn công, cây hành sẽ tạo ra một cơ chế hoá học tinh vi thông qua enzym.
Yếu tố gây nên hiện tượng chảy nước mắt khi cắt hành
Thủ phạm gây ra hiện tượng chảy nước mắt khi cắt hành là S-oxit propanethial. Chất này còn có tên gọi là yếu tố gây chảy nước mắt (Lachrymatory Factor-LF). Cho đến nay, chỉ xuất hiện 3 phân tử khác nhau có đặc tính gây nên hiện tượng chảy hước mắt. Và tất cả các phân tử đó đều được tạo ra bởi thực vật.
Khi thái hành, các tế bào nằm bên trong của củ hành sẽ bị phá vỡ. Hậu quả của việc này là enzym alinase sẽ được giải phóng, từ đó tạo ra những chất có thể bị giáng hoá thành các phần tử mang mùi hương. Những phần tử mùi hương này sẽ tạo ra cho củ hành một hương vị đặc trưng nhất.
Trong phản ứng này, một số chất tham gia sẽ được chuyển hoá thành LF qua tác động của enzym LF synthase. Khi giác mạc bị enzym này tiếp xúc, tại đây các đầu mút thần kinh sẽ báo hiệu cho não. Đã có một chất kích thích xâm nhập vào cơ thể, tín hiệu sẽ tiếp tục được truyền ngược từ não đến các tuyến nước mắt. Từ đó nếu bạn chớp mắt, nước mắt của bạn sẽ bắt đầu chảy để đẩy chất kích thích này ra khỏi vùng giác mạc.
Enzym ngoại lệ
Khoa học được đánh giá là phức tạp nhất đó là nghiên cứu và hiểu được cấu trúc cũng như chức năng của enzym. Đầu năm 2002, enzym LF synthase đã được xác định, tuy nhiên đến tận ngày nay vẫn không ai có thể lý giải được nó hoạt động như thế nào.
Theo nghiên cứu của giáo sư Olczak và những đồng nghiệp của ông, enzym đã được chuyển các dung dịch thành những tinh thể cực kỳ nhỏ, sau đó sử dụng tia X để quan sát. Chính vì nghiên cứu này, họ đã xác định được cấu trúc 3D của enzym, đồng thời xác định được sự chuyển hóa trong quá trình hóa học của enzym LF. Chính những kiến thức chi tiết về toàn bộ quá trình hoá học này đã giúp cho các nhà khoa học lấp đầy tất cả khoảng trống cơ bản của kiến thức và lý giải về tiềm năng sinh hoá của của hành.
Những lợi ích về sức khoẻ của củ hành
Hành được biết đến là một loại thực vật có rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ của con người. Theo các nghiên cứu khoa học đã cho thấy mối liên quan giữa các chất trong củ ảnh. Đồng thời các chất này có tác dụng ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư, cải thiện tối đa tâm trang và giấc ngủ của con người.
Bên cạnh đó, hành cũng là một nguồn quan trọng, cung cấp chất tạo collagen, vitamin C, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc mái tóc và làn da. Để có thể giải quyết triệt để sự khó chịu của hiện tượng chảy nước mắt khi cắt hành, đã có hai nhóm khoa học đã và đang bắt tay vào quá trình nghiên cứu và sản xuất loại hành không gây nên hiện tượng cay mắt. Một trong số những giống hành được nghiên cứu mới này đã chứng minh được là có thể ức chế sự tập kết của tiểu cầu và có liên quan đến bệnh tim mạch.
Cách để thái hành không bị chảy nước mắt
Như vậy bạn đã lý giải được tại sao khi cắt hành ta thường chảy nước mắt rồi phải không nào? Vậy có thể ngăn chặn hiện tượng chảy nước mắt khi cắt hành được hay không? Bạn không thể ngăn chặn triệt để, tuy nhiên, bạn có thể hạn chế được tình trạng chảy nước mắt khi cắt hành bằng các các dưới đây:
- Trước khi cắt hành, bạn có thể nhúng hành vào nước hoặc có thể cắt hành ngay trong thau nước. Vì lượng axit lưu huỳnh trước khi tiếp xúc với mắt sẽ bị nước hòa tan, từ đó lượng khí tạo thành axit Sunfuric bị hạn chế và giúp cho mắt của bạn đỡ cay hơn rất là nhiều.
- Trước khi cắt, bạn cũng có thể để lạnh hành. Cấu trúc các tế bào của hành bị làm lạnh sẽ chậm phản ứng hơn dẫn đến khiến mắt ít cay hơn. Chính vì vậy, trước khi đem cắt hành, bạn hãy để hành vào tủ lạnh khoảng từ 15 đến 20 phút.
- Lượng lưu huỳnh sẽ tập trung nhiều ở phần gốc, nên khi thái hành bạn nên cẩn thận hơn ở phần này. Bạn có thể để phần này vào trong nước và cắt trước sau đó thoải mái cắt các phần còn lại hoặc khi cắt gần xong có thể bỏ phần gốc hành.
- Khi cắt hành, bạn có thể sử dụng quạt thổi để những khi cay bị thổi bay bớt, giúp cho mắt của bạn đỡ cay hơn.
Như vậy qua bài viết trên đây chắc chắn bạn đã lý giải được tại sao khi cắt hành ta thường chảy nước mắt rồi phải không nào. Hy vọng với kiến thức trên bạn sẽ có những kinh nghiệm cho mình trong quá trình chuẩn bị bữa cơm gia đình. Chúc bạn thành công.